Straf! School met lef.

a2o

Details

vzw Katholiek Basisonderwijs Beringen-Mijn
Beringen
2020
B300099
Stefaan Evers
stefaan.evers@a2o.be
+32486713102
http://www.a2o.be/work/kabo-beringen
AAC architecture (Architectuur), Bureau Greisch (Adviseur constructie), Cenergie (Adviseur installaties)
Accepté
Description du projet
Be-MINE in Beringen is de grootste industriële erfgoedsite van Vlaanderen. Het vroegere vestiairegebouw van de mijn werd met veel respect voor het verleden gerenoveerd en huisvest vandaag een kleuter- en een basisschool. Deze nieuwe school creëert synergie met de gevestigde recreatieve en cultuur-educatieve elementen. Bovendien krijgt een beschermd monument een herbestemming en brengt het kinderen en jongeren in contact met historisch erfgoed. In het ontwerp voor de reconversie van het vestiairegebouw zijn we uitgegaan van een maximale expressie van het bestaande gebouw. Ruimtelijk en fysiek worden er verbindingen gemaakt binnen de bestaande structuur. Er wordt een intelligent groeiscenario voorgesteld voor zowel de school als de buitenaanleg. De renovatie dient met gepaste eenvoud het pedagogische project.
Het programma omvat een kleuterschool en een basisschool. De kleuterschool omvat 11 klassen en een opvanglokaal, de basisschool telt er 16. Samen met een twee turnzalen, een polyvalente ruimte, een bibliotheek en wat lokalen voor administratie, onthaal en sanitair beslaat het PvE niet veel meer dan 2.000 m2. In het vestiairegebouwen waren er op gelijkvloers en eerste etage alleen al ruim 5.200 m2 beschikbaar. Daarbij is er extra ruimte in prominente hoektorentjes. Daardoor kon een ruime jas voor de school ontworpen worden. De gebouwde overmaat die aangetroffen werd is een van de belangrijkste troeven.
De school integreert zich in de steenkoolmijn van Beringen (opgericht 1907), een tweede troef. Na de sluiting in 1989 werd de voormalige mijnsite in 2013 beschermd als monument, om vervolgens een grootschalige reconversie te ondergaan. Commerciële, economische en toeristische programma’s werden toegevoegd. De inpassing van de school in deze context herstelt ook het maatschappelijke en sociale weefsel.
Een derde troef is de aanleg van een landschappelijke speeltuin die verband houdt met het landschap en erfgoed-elementen koppelt aan klimaatadaptatie en biodiversiteit.
De kwalitatieve, open structuur van het vestiairegebouw leende zich perfect tot de realisatie van eigentijdse, moderne onderwijsinfrastructuur, die is opgevat als een brede leer- en leefomgeving. Drie interventies bepalen de architecturale kwaliteit.

Het gelijkvloers was oorspronkelijk met 2,2m vrije hoogte te laag; dit vroeg een out-of-the-box aanpak. De begane grondvloer is verlaagd. Een terug liggende nieuwe houten gevel omhult de 11 kleuterklassen en een opvangruimte. Alle aanliggende ruimte onder een overstek bleef ongewijzigd behouden als overdekte speelruimte die aansluit op een avontuurlijke buitenspeelplaats.
Ter plaatse van deze collectieve buitenruimtes is de vloer erboven weggenomen. Deze vides creëren ruimte en leggen visuele verbindingen tussen de verschillende bouwlagen. In het midden verrijst een overdekte betonnen trap met een imposante breedte van 8,5 m. In het midden zijn de treden dubbel hoog, en vormen ze dus een kleine tribune. Door zijn breedte en zijn karakter van tribune een uitnodigend karakter. Die trap leidt naar de basisschool op de eerste etage. Die heeft de ongewone hoogte van 4,4 m van vloer tot plafond, en nog steeds 3,9 m onder de balken.
De ruimtelijke kwaliteit van de basisschool ligt in de enorme maat van de zigzaggende centrale gang tussen de klassen. Die grote ruimte is, als gevolg van de overmaat van het gebouw, wat restte na de constructie van de klassen. Ze draagt bij aan het pedagogisch project van de school.
Het ontwerpteam heeft zich in de erfgoedcontext terughoudend en bescheiden opgesteld.
De bestaande betonstructuur en gevel waren leidend. Om het gebouw op lange termijn performant en veerkrachtig te maken, zijn de vides en de betonnen trap toegepast als structurerende elementen met een lange levensduur.

Waar metselwerk toepasselijk werd geacht, is met een toepasselijk metselverband aansluiting gezocht met het monument. Verder zijn materiële toevoegingen vooral in hout en ontworpen met oog op toekomstige veranderingen. Het buitenschrijnwerk is helemaal van hout. In het interieur is veel met voorzetwanden gewerkt. De structuur is slechts geleend.

Het interieur is vooral bepaald door lichte tinten; wit en blank hout. Er zijn verschillende speelse accenten in kleur toegepast die de omgeving leesbaar en kindvriendelijk maken; ze sluiten aan bij speelse meubels voor de kinderen. Hierin zochten we contrast met het ruwe erfgoed om een geborgen omgeving te bieden.

De avontuurlijke buitenspeelplaats is zo natuurlijk mogelijk ingebed in de industrieel-historische ziel van de site. De kinderen kunnen zich uitleven in een heus speelpark met veel groen.
Duurzaamheid ligt in spaarzaamheid, en er werd voortgebouwd op interventies die recent zijn. De buitenschil was al gerestaureerd voor dit project vorm kreeg, dus daar hebben we op zich niets aan veranderd. En aangezien de bestaande betonstructuur nog in goede staat was, hebben we die gebruikt als uitgangspunt voor de realisatie van het nieuwe programma, en hebben we die zo zuiver mogelijk proberen te tonen.

Om toekomstige capaciteitsproblemen te vermijden werd een intelligent groeiscenario voorzien. De gangen zijn op bepaalde plaatsen erg breed, zodat ze deels konden worden omgevormd tot klasruimtes. Ze kunnen ook gebruikt worden voor gezamenlijke activiteiten. De connectie tussen de bouwlagen is hoog, door de vides en trappen, waardoor andere gebruiksvormen mogelijk zijn.

Daarnaast werden natuurlijk ook de nodige maatregelen getroffen om het isolatiepeil en de akoestiek op punt te stellen. Om het volume te kunnen opschalen naar de hedendaagse energienormen, werd er aan de binnenkant geïsoleerd, zijn er voorzetramen geplaatst en centraal gestuurde zonwering, een vloerverwarmingssysteem op basis van een lucht-waterwarmtepomp, en een ventilatiesysteem D geïnstalleerd.
Edition 2022

Voir les gagnants

Découvrez les gagnants de l'édition 2022 des Belgian Building Awards

Découvrez les photos

des éditions précédentes

Cliquez pour voir les albums