AG Campus

evr-architecten

Documents

section_aa.pdf

Details

Brussel
2022
http://www.evr-architecten.be
http://www.evr-architecten.be/project/ag-campus-brussel
vk architects+engineers, IRS studiebureau, Bureau De Fonseca, Denis Dujardin, Rotor DC, Stijn Bollaert
Projectomschrijving
Het project omvat de circulaire renovatie van de gelijkvloerse en eerste verdieping van het Pont Neufgebouw van AG Insurance. De AG Campus wordt dé plek voor ontmoeting en samenwerking voor AG Insurance en zijn partners. Het project is exemplarisch omdat dergelijk kantorenpatrimonium uit de jaren ’80 en ’90 veelvuldig aanwezig is. Het project vormt een voorbeeld hoe dit gebouw op een circulaire wijze kan worden geupgraded tot een gezonde, kwalitatieve en integraal duurzame werk- en leeromgeving. De renovatie van AG Campus was van bij de start een breed duurzaam project, door de keuze om een kantoorgebouw in hartje Brussel te renoveren. Doordat we in de stad bleven, zorgden we voor toegankelijkheid. Iedereen komt te voet, met de fiets of openbaar vervoer naar de campus. De bestaande aanbouw werd opgeschoven waardoor 2 ruime patio’s ontstaan die de volledige gelijkvloerse verdieping openwerken en zichten op groene buitenruimtes ontstaan. Doorheen de renovatie werden materialen zo duurzaam mogelijk gekozen en werd maximaal ingezet op behoud én hergebruik van materialen uit het bestaande gebouw. De materialen worden aangevuld met recup uit andere brusselse kantoorgebouwen en nieuwe materialen met lage impact. Werken met duurzame en specifiek circulaire materialen verandert het ontwerpproces. We zijn gestart met een “bibliotheek van materialen” en van daaruit bekeken we wat beschikbaar was en kon worden gebruikt. Het ontwerp werd hierdoor beïnvloed maar werd er niet door bepaald.
De footprint van de nieuwe gelijkvloerse verdieping is niet groter dan de bestaande. De twee nieuwe patio’s worden als kwalitatieve groene ruimtes ingericht, het dak van de nieuwe aanbouw is volledig uitgewerkt als groendak. Het hellende dak van de nieuwe aanbouw werd volledig uitgevoerd als groendak met een gevarieerde mix van sedums, grassen en kruiden. De grootste kracht zit hem echter in de renovatie van het binnengebied van het Pont Neuf complex. De bestaande verharde binnenkoer met formele fontein gekadreerd door een aantal bomen wordt, met gebruik van de bestaande materialen, omgevormd tot een sterk vergroende ontmoetingsruimte met focus op biodiversiteit en comfort. De bestaande bomen werden gevrijwaard. We werkten hiervoor intensief samen met landschapsarchitect Denis Dujardin die een lokale ecologie bedacht voor het project.
De waterstrategie van de AG Campus is gestoeld op een aantal krachtlijnen:
-Ontharden van de bestaande binnentuin
-Vervangen van het bestaande zwarte dak van de bestaande aanbouw door een waterbufferend groendak
-Maximaliseren van regenwaterhergebruik
Enerzijds is de AG Campus an sich een duurzaam project maar de kracht zit hem evenzeer in het effect die onze ingreep heeft op de andere verdiepingen van het Pont Neuf Complex. Gelet op wijzigende milieunormen in Brussel staan ondergrondse parkings meer en meer leeg. We opteerden er dan ook voor om in de parking van het Pont Neufcomplex een grote bouwkundige regenwaterput te realiseren die regenwater capteert van de bestaande en nieuwe daken en dit regenwater aan te bieden aan alle verdiepingen van het project. Opnieuw een ingreep die sterk reproduceerbaar is maar een grote impact kan hebben op de waterconsumptie in de hoofdstad. De campus werd overigens door Be Exemplary bestempeld als voorbeeldgebouw door zijn duurzame benadering op het vlak van milieu én mens. Zowel in de materiaalkeuze als ook voor het water- en energiebeheer.
In plaats vanuit de stad weg te trekken en iets nieuws te bouwen kozen we er heel erg bewust voor om het bestaande gebouw in een dichte stedelijke context te renoveren. Door deze keuze hebben we het gebouw zelf circulair gemaakt en voorkwamen we dat er veel nieuwe bouwmaterialen werden geproduceerd. Een erg belangrijke strategie was het gebruik van verschillende “lagen”: de draagconstructie, gevel, technieken,meubilair etc. werden los van elkaar ontworpen zodat de aanpassingen van deze elementen die mogelijk een verschillende levensduur hebben, kunnen worden aangepast in de toekomst. De dragende structuur zal er het langste staan wat betekent dat deze het meest flexibel moest zijn. Daarom werd in de plaats van vaste wanden een ‘verandaconstructie’ met grote overspanning gebruikt. De volgende laag wordt gevormd door de gevel en het dak en die zijn zo geconstrueerd dat ze demontabel zijn. Beide schildelen zijn gerealiseerd als houtskelet wat een lage milieu-impact combineert met grote demontabiliteit. Alle verbindingen zijn mechanisch, er werd minerale wol gebruikt in plaats van PUR-schuim. Dit maakt het makkelijker om in de toekomst iets te renoveren, maar het gerandeert ook dat de gebruikte bouwmaterialen in de toekomst zoveel mogelijk gescheiden en hergebruikt kunnen worden. Ruwbouw is afbouw wat werkt ifv de aanpasbaarheid maar ook op vlak van de beperking van materiaal gebruik. Rotor deed onderzoek naar welke elementen uit het bestaande gebouw konden worden gerecupereerd.
In eerste instantie werd gekeken naar embodied CO2 van de materialen. De keuze voor renovatie, de ‘ruwbouw is afbouw’-esthetiek en het rechtstreekse hergebruik zorgen in eerste instantie dat het gebruik van nieuwe materialen tot een minimum beperkt blijft. Daarnaast is de CO2-productie van refurbished materialen uit andere kantoorgebouwen een pak kleiner dan deze van nieuwe materialen. Als er dan toch nieuwe materialen zijn ingevoegd in het project werd hoofdzakelijk voor hout gekozen gelet op zijn (bijna-)CO2-neutraliteit. Voorbeelden hiervan zijn de houtskeletstructuren van dak en gevel, het houten buiten- en binnenschrijnwerk en de nieuwe plafonds met houten lamellen. Vervolgens werd het energieverbruik geminimaliseerd. De renovatie van de plint werd opgevat volgens de passiefhuisstandaard en er wordt ingezet op PV-productie via de hellende daken. Ook het bestaande kantoorgebouw wordt verduurzaamd door nieuwe luchtgroepen te installeren in de technische zolders van het complex en zo balansventilatie aan alle kantoren aan te bieden. Dit leidt tot een hoger comfort maar vooral ook voor minder warmteverliezen en een warmterecuperatie.
Editie 2022

Bekijk de winnaars

Bekijk de winnaars van de 2022 editie van de Belgian Building Awards

Zie de winnaars
Ontdek de foto's

van vorige edities

Klik hieronder en bekijk de foto's

Naar de galerijen